ดาบไทยทรงญี่ปุ่น การผสมผสานแห่งวัฒนธรรมและศิลปะการต่อสู้

Taifudo Academy - โรงเรียนศิลปศาสตร์การป้องกันตัวไทยหัตถยุทธ หรือ ไทฟูโด รับรองหลักสูตรโดยกระทรวงศึกษาธิการ

ในสมัยอยุธยา มีกองทหารอาสาจากประเทศญี่ปุ่นที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในกองทัพอยุธยา ทหารเหล่านี้เป็นซามูไรที่เจ้านายแพ้สงครามหรือถูกยึดอำนาจ จึงหลบหนีมาและมาประจำอยู่ในกองทัพอยุธยาเพื่อร่วมต่อสู้ในสงครามต่างๆ ซามูไรเหล่านี้มีบทบาทในราชสำนักมากขึ้น ขุนนางที่มีเชื้อสายญี่ปุ่นหลายท่านได้รับความไว้วางใจ แต่งตั้งให้เป็นทหารอารักขาพระมหากษัตริย์

จากการที่ทหารญี่ปุ่นได้นำความรู้ในการตีดาบญี่ปุ่นเข้ามาผสมผสานกับการตีดาบของไทยในสมัยอยุธยา ทำให้เกิดดาบที่มีลักษณะของทั้งสองเชื้อชาติขึ้นมา เรียกว่า “ดาบทรงญี่ปุ่น” หรือ “ดาบไทยทรงอย่างญี่ปุ่น” การผสมผสานกันอย่างลงตัวของทั้งสองลักษณะทำให้ดาบทรงญี่ปุ่นเป็นที่นิยมใช้พระราชทานเพื่อเป็นเครื่องหมายประดับยศให้กับขุนนาง และใช้เป็นเครื่องบรรณาการในการเจริญสัมพันธ์ไมตรีกับต่างประเทศจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้นอีกด้วย

หัวข้อ

ลักษณะและการผลิตดาบไทยทรงญี่ปุ่น

ในอดีตการตีดาบไทยทรงญี่ปุ่นจะใช้ช่างตีดาบท้องถิ่นในเมืองอยุธยาและหัวเมืองปักษ์ใต้ ตั้งแต่บริเวณนครศรีธรรมราชไปจนถึงหัวเมืองปัตตานี รายละเอียดเล็กๆน้อยๆของดาบจะแตกต่างกันออกไปตามแต่ละท้องถิ่น เช่น การผสมโลหะ การทำด้ามดาบ ฝักดาบ หรือการตกแต่งดาบด้วยโลหะเงิน (ดาบหลูบ) อย่างไรก็ตาม ช่างตีดาบในท้องที่ต่างๆยังคงรักษารูปทรงใบแบบดาบญี่ปุ่นแท้ๆเอาไว้ จึงนิยมเรียกว่า ดาบไทยทรงอย่างญี่ปุ่น

ความสำคัญของดาบไทยทรงญี่ปุ่นในศิลปะการต่อสู้

การต่อสู้เป็นสิ่งที่เกิดมาพร้อมกับมนุษยชาติทุกเผ่าพันธุ์ เริ่มจากการเอาตัวรอดจากธรรมชาติของแต่ละกลุ่มชน เมื่อเวลาผ่านไป การต่อสู้ก็ได้ถูกขัดเกลาและพัฒนาขึ้นจนกลายเป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีการสืบทอดต่อกันมา หนึ่งในศิลปะการต่อสู้ที่หลายคนรู้จักกันดีคือ มวยไทย แต่มวยไทยไม่ได้เป็นเพียงการต่อสู้ของสยามประเทศเท่านั้น ในอดีตประมาณสี่ร้อยปีที่ผ่านมา การต่อสู้ด้วยมือเปล่าและอาวุธได้ถูกบันทึกไว้ในตำราพระพิชัยสงคราม ซึ่งเกิดการพัฒนาจากชุมชนเล็กๆ จนขยายตัวไปยังชุมชนขนาดใหญ่ สามารถนำไปใช้ในยามศึกสงครามได้

วิชาฉุปศาสตร์: การรวบรวมศิลปะการต่อสู้ของสยามประเทศ

การต่อสู้รูปแบบต่างๆของสยามประเทศถูกรวบรวมอยู่ในวิชาฉุปศาสตร์ (วิชาว่าด้วยการสงคราม) ชาวสยามในอดีตจะต้องเรียนรู้วิชานี้ ซึ่งครอบคลุมทั้งการรบด้วยมือเปล่าและอาวุธต่างๆ โดยวิชาฉุปศาสตร์จะแบ่งการฝึกเป็นสามขั้น

ขั้นแรกเพื่อป้องกันตนเองให้ได้
ขั้นที่สองเพื่อทำร้ายหรือฆ่าผู้อื่นได้
ขั้นที่สามเป็นการเรียนการวางแผนการรบและกลศึกต่างๆ รวมไปถึงการใช้ดาบซึ่งเป็นอาวุธประจำกายของเหล่านักรบ

ความหลากหลายของอาวุธในวิชาฉุปศาสตร์

วิชาการใช้ดาบในฉุปศาสตร์ครอบคลุมการใช้อาวุธสั้นหลายชนิด เช่น ดาบดั้ง ดาบโล่ ดาบเขน ดาบคู่ ดาบเดี่ยว มีด และพลอง ซึ่งเป็นอาวุธยาวพื้นฐานที่ใช้ในการออกพลังการฟาด การตี การกระแทก หรือนำไปพลิกแผลงกับอาวุธยาวอื่นๆ เช่น หอก ง้าว โตมอญ เป็นต้น

ดาบไทยทรงญี่ปุ่นเป็นสัญลักษณ์ของการผสมผสานวัฒนธรรมและศิลปะการต่อสู้จากสองชาติ คือ ไทยและญี่ปุ่น ทำให้เป็นดาบที่มีความพิเศษและมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ ทั้งนี้ดาบไทยทรงญี่ปุ่นยังคงเป็นที่นิยมและเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบัน

คำถามที่พบบ่อย

ดาบไทยทรงญี่ปุ่นมีลักษณะเด่นอย่างไร?

ดาบไทยทรงญี่ปุ่นมีลักษณะเด่นที่การผสมผสานระหว่างรูปทรงของดาบญี่ปุ่นและดาบไทย โดยส่วนใหญ่จะรักษารูปทรงใบแบบดาบญี่ปุ่น แต่มีการตกแต่งด้ามดาบ ฝักดาบ และการผสมโลหะตามวิถีของช่างตีดาบไทย ความยาวและรูปร่างของดาบอาจแตกต่างกันไปตามแต่ละท้องถิ่นที่ผลิต เช่น ในอยุธยาหรือหัวเมืองปักษ์ใต้

ทำไมดาบไทยทรงญี่ปุ่นถึงได้รับความนิยมในอดีต?

ดาบไทยทรงญี่ปุ่นได้รับความนิยมในอดีตเนื่องจากมีความสวยงามและเป็นสัญลักษณ์ของยศถาบรรดาศักดิ์ ขุนนางที่มีเชื้อสายญี่ปุ่นหลายท่านได้รับพระราชทานดาบเหล่านี้เพื่อเป็นเครื่องหมายประดับยศ นอกจากนี้ดาบไทยทรงญี่ปุ่นยังถูกใช้เป็นเครื่องบรรณาการในการเจริญสัมพันธ์ไมตรีกับต่างประเทศ ทำให้ดาบชนิดนี้มีความสำคัญและได้รับการยอมรับในวงกว้าง

ปัจจุบันยังมีการผลิตดาบไทยทรงญี่ปุ่นอยู่หรือไม่?

ปัจจุบันยังมีช่างตีดาบบางท่านที่สืบทอดวิธีการผลิตดาบไทยทรงญี่ปุ่นตามแบบดั้งเดิม การผลิตดาบเหล่านี้มักเป็นงานฝีมือที่ทำด้วยความพิถีพิถันและมีรายละเอียดซับซ้อน ดาบไทยทรงญี่ปุ่นที่ผลิตขึ้นใหม่มักเป็นของสะสมหรือใช้ในพิธีการสำคัญ เช่น การมอบเป็นของขวัญหรือเครื่องบรรณาการในการเจริญสัมพันธ์ไมตรีกับต่างประเทศ